درمان مشکلات قلبی با میوه ها

بسیاری از گیاهان با داشتن مواد مؤثری از جمله گلوکوزیدها، ایریدوتیدها، آنتوسیاتین­ها، فلاونوییدها، پلی­فنول­ها، اسیدهای چرب و اسانس­ها خواص مهمی در جلوگیری، کاهش، یا درمان مشکلات قلبی و عروق دارند.

این گیاهان صدها سال به صورت خوارکی دارویی مورد استفاده بشر بوده و تجربیات کسب شده از آنها قرن­ها در طب سنتی جهان رواج داشته و امروزه از نظر علمی مورد تحقیق قرار گرفته و دنیای پر رمز و راز آنها روشن شده است. از طرفی با پیشرفت تکنولوژی داروسازی، فرآورده ­های زیادی از این گیاهان تولید و به دنیای پزشکی عرضه شده ­اند. بسیاری از این گیاهان به راحتی در دسترس بوده و می­توان آنها را مورد استفاده قرار داد. اطلاعات مفیدی در مورد تعدادی از آنها مورد بررسی قرار می­ گیرد:

گیاهی است با نام علمی Allium Sativum و نام عمومی Garlic از خانواده Alliaceae (خانواده سیر). سیر در مصر باستان ارزش کالای مبادل ه­ای را داشت و خواص آن بر روی کتیبه ­های اهرام بزرگ چه­اوپس (CHEOPS) نوشته شده است. سیر با احتمال زیاد، بومی آسیا است ولی امروزه در اکثر نقاط جهان کشت می­شود و بزرگترین تولید کننده آن کشور چین است. این گیاه آثار زیاد و متنوعی دارد و یک سری از تأثیر مهم آن مربوط به قلب و عروق است. سیر کاهش ­دهنده چربی و کلسترول، کاهش ­دهنده پرفشاری خون و کاهش ­دهنده چسبندگی پلاکتها، (رقیق­ کننده خون) است. این تأثیرات سیر در صدها مقاله علمی مورد تأیید قرار گرفته و به چاپ رسیده است. از آثار قابل توجه دیگر آن می­توان به خاصیت ضد سرطان، آنتی اکسیدان، ضد میکروب، ضد قارچ، افزایش­دهنده میل جنسی، محرک ایمنی بدن، ضد روماتیسم، ضد درد، معرق و خلط آور آن اشاره کرد. یکی از نکات قابل توجه، این است که به دلیل اینکه خواص اصلی سیر مربوط به مواد گوگردی آن است و این ترکیبات در حرارت پایین تبخیر می­شوند، از این رو حرارت می­تواند در کاهش مواد و آثار آن تأثیرگذار باشد و به همین دلیل تأثیر سیر پخته و حرارت دیده کمتر از سیر تازه یا خشک است. به همین دلیل کارخانجات مختلف سیر را بدون دخالت حرارت خشک و پودر کرده و آن را به فرآورده­ های دارویی تبدیل می­کنند تا حداکثر اثر بخشی را داشته باشد. امروزه کارخانجات زیادی در دنیا سیر را به صورت قرص و کپسول­های مختلف به بازار عرضه کرده­ اند.

سرخ ولیک میوه درختچه­ ای به همین نام و نام علمی Crataegus Oxyacantha از خانواده گل سرخ Rosaceae است. نام عمومی این گیاه در جهان به Hawthorn معروف است. گونه­ ای از این گیاه که در جنگل­های ایران می­روید C.Monogyna است. استفاده از سرخ ولیک به زمان دیوسکورید بر می­گردد، اما از حدود اواخر قرن نوزدهم میلادی استفاده از آن در آمریکا و اروپا به طور گسترده­ای رواج یافت. بیشترین استفاده از این گیاه در درمان مشکلات قلبی،مشکلات پرفشاری خون، بی­نظمی و تند شدن حرکات قلب، تصلب شرایین و آنژین صدری است. تحقیقات چند دهه گذشته نشان داده است که ترکیبات آنتوسیاتینی و فلاونوییدی موجود در میوه­ ها، مسئول آثار اصلی این گیاه هستند و محصولات تهیه شده از این گیاه در اروپا از شهرت بسیار بالایی برخوردارند و بیشتر در پرفشاری خون، تصلب شرایین، احتقان قلب، ضعف عضلات قلب، نارسایی کرونر و به عنوان رفع کننده برادیکاردی مصرف می­شود. امروزه فرآورده­ های مختلفی به صورت قرص، کپسول، قطره و تنتور از این میوه­ها تهیه و در حال استفاده است.

قره­ قات میوه ­های درختچه ­ای کوچکی به ارتفاع حدود ۶۰ سانتی­متر است که به نام سیاه گیلد در ایران مشهور است. نام علمی این گیاه Vaccinium Myrtillus و از خانواده قره­ قات Ericacea است. نام عمومی آن در جهان Bilberry است. میوه­ ها پس از رسیدن کامل به رنگ آبی مایل به سیاه در آمده و پس از خشک شدن چروکیده می­شوند. این گیاه بیشتر در نواحی اروپا می­روید و از این نواحی صادر می­شود. گونه ­ای از این درختچه که در ایران می­روید V.Arctostaphyclos است که از نظر تأثیر، مشابه گونه اروپایی است. مهمترین مواد مؤثر میوه­ ها ترکیبات آنتوسیاتین است که بیشتر به صورت گلوکوزید هستند. خواص مهم قره ­قات شامل آثار ضد چسبندگی پلاکتها، ضد شکنندگی عروق مویینه، کاهش­ دهنده چربی خون، گشادکننده رگ­ها، ضد ادم، محرک گردش خون و ادرار آور بودن آن است. این خواص موجب اثر بخشی گیاه به منظور رفع اختلالات قلبی عروقی است. سایر خواص این گیاه خواص ضد ویروس تبخال، ضد التهاب، آنتی اکسیدان، محرک سیستم ایمنی بدن، ضد قارچ، ضد زخم­های گوارشی آن است. در سال­های اخیر محصولات زیادی از جمله قرص، کپسول، قطره­ ی چای کیسه­ ای از این میوه تهیه و به بازار عرضه شده ­اند که از مصرف بسیار بالایی به ویژه در اروپا برخوردار است. قابل توجه است که طبق بررسی­ های انجام شده توسط جناب آقای دکتر امین، دو نوع قره ­قات در بازار سنتی ایران وجود دارد. قره­ قات اردبیلی که از گیاه V.Arctostaphyllos به دست می­ آید و در طب سنتی ایران از دم کرده آن به عنوان کاهش قند و پرفشاری خون استفاده می­شود و قره­ قات کلیبری که از گیاه دیگری به نام Ribes Biebersteinii به دست می ­آید و از نظر تأثیر باید مطالعات کامل­ تری روی آن انجام شود تا خواص اصلی آن روشن ش

زیتون

زیتون میوه درختی همیشه سبز با نام علمی Olea Europea و از خانواده Oleaceae (خانواده زیتون) است. زیتون با نام عمومی Olive در جهان مشهور است. این درخت عمر طولانی دارد و عمر آن را هزار و گاهی تا ۲ هزار سال ذکر کرده­ اند. درخت زیتون بومی فلسطین است و در نقاط مختلفی از دنیا و از جمله در شمال ایران کشت می­شود. کشت درخت زیتون از ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد در یونان مرسوم بوده است و شاخه­ های زیتون چهار ضلع است و در بازی­های المپیک باستان، قهرمانان پوششی از برگ­های درخت زیتون بر تن می­کردند. قسمت­های مورد استفاده دارویی زیتون، برگ، میوه و روغن زیتون است که خواص ارزشمندی دارند. برگ زیتون دارای ترکیبات ایریدوییدی و از جمله اولئوروپین Oluropin به عنوان ماده اصلی است.

همچنین حاوی گلوکزیدهای مختلف و فلاونوییدهاست. برگ زیتون خاصیت کاهش پرفشاری خون را دارد و از آن فرآورده­ هایی به همین منظور تهیه شده است. از دیگر خواص برگ زیتون خاصیت آنتی اکسیدان، ضد میکروبی، ضد ویروس تبخال، ضد قارچ، گشاد کننده­ی رگ­های قلب، ضد اسپاسم و کاهش دهنده قند، اسیداوریک و کلسترول خون است.

انار نام درختی است با نام علمی Punica Granatum که به نام عمومی Pomegranate در جهان مشهور است.  درخت انار بومی ایران است و انتشار آن تا هیمالیا در شمال هندوستان ادامه یافته است. قسمت­های مورد استفاده انار شامل میوه، پوست، ریشه، گل و میوه انار است. پوست این میوه ترکیبات ضد کرم قوی و آب آن ترکیبات پلی فنولی و آنتوسیانینی قابل توجهی دارد. همچنین دانه انار حاوی اسیدهای چرب خاصی است که مهمترین آن، اسید پونی­کوتانیک است. میوه انار به لحاظ وجود ترکیبات بسیار با اهمیت، خواص مهم و متنوعی دارد. از مهمترین خواص انار می­توان به خاصیت­ های ضد سرطان، ضد تصلب شرایین، کاهش ­دهنده­ی چربی خون، کاه ش­دهنده­ی قند خون، کاهش فشار­خون حاملگی، ضد میکروبی قوی، خنثی کننده­ی آثار مخرب اشعه ماوراء بنفش، ضد ناباروری در مردان، کاهش امراض دهان و دندان و ضد آلزایمر آن، اشاره کرد.